Bespelen van kunstgras tijdens de winter
In de winter ziet het er vaak prachtig uit op het tennispark. Ondanks de kou slaat de fanatieke tennisser dan ook graag een balletje. Het is dan erg fijn als de vereniging een all weather kunstgras tennisbaan heeft. Een kunstgrasvezel is ontwikkeld om te presteren onder alle weersomstandigheden. Niks aan de hand dus! Toch zijn er omstandigheden waarbij het niet verstandig is de baan op te gaan.
Bij ijzel of ijsvorming is het niet moeilijk te bedenken dat het glad en gevaarlijk is op de tennisbaan. Minder bekend, maar wat wel de grootste invloed heeft of er gespeeld kan worden, is op welk type fundatie het kunstgras ligt. Op een all weather kunstgrasbaan kan daardoor niet onder alle weersomstandigheden gespeeld worden ook al lijkt het kunstgras veilig om op te spelen. Dit is natuurlijk erg verwarrend voor de tennisser. Wanneer kun je nou echt spelen op kunstgras tennisbanen in de winter?
T.V. Spitsbergen in de sneeuw
Is de fundatie ook all weather?
De conditie van de kunstgrasvezels zijn getest op speeleigenschappen tot - 20° Celsius. Het is eerder de vraag of de speler wil tennissen onder deze omstandigheden. Een belangrijkere vraag om te stellen is: "kan er gespeeld worden op de fundatie?" In Nederland wordt lava het meest toegepast als fundatie. Vanuit historie gezien is lava toegepast onder gravelbanen. Het is een relatief goedkope fundatie met zeer goede eigenschappen om water af te voeren en vast te houden wat nodig is om gravel in optimale conditie te houden. Met name tijdens het speelseizoen. De gravelbanen die omgebouwd zijn naar kunstgras behouden vaak de lavafundatie omdat deze nog goed bruikbaar is. Een ongebonden fundatie zoals lava is wel vorstgevoelig. De goede eigenschappen van lava voor in de zomer zijn tegelijkertijd de nadelen in de winter. Lava is een losse korrel dat vocht vast houdt. In de winter vriest de korrel los doordat het water bevriest en daardoor in volume toeneemt. Zolang het water bevroren is geeft dit niet en is de fundatie één geheel. Er kan gewoon op gelopen worden. Een fundatie zoals asfalt is wel vorstbestendig maar wordt weinig toegepast omdat het een behoorlijke investering vergt.
Spelen kan wel op kunstgras tijdens een droge vorstperiode
Wanneer een tennisbaan en de lavafundatie bevroren is tijdens droge weersomstandigheden kan er prima op gespeeld worden. De tennisbaan is wel hard en kan glad zijn. Als speler blijft het dus wel opletten.
Veeg vlak voor een droge vorstperiode de zandvulling los. Het losse zand bevordert de glij eigenschappen tijdens de vorstperiode
Spelen kan niet op kunstgras tijdens de periode van opdooi
Het overgrote deel van de tennisbanen in Nederland ligt dus op een lavafundatie die vorstgevoelig is. Op een gravelbaan wordt niet snel gelopen tijdens opdooi. Gravel wordt namelijk erg glad en papperig.
Opdooi gravelbaan
Op kunstgras kan zolang er geen ijs of water op staat wel gelopen worden. Handig, maar spelers hebben onbedoeld niet in de gaten dat er schade kan ontstaan aan de fundatie. Wanneer er tijdens de periode van opdooi op de tennisbaan wordt gelopen of getennist, vormt elke voetstap een klein kuiltje. Vergelijkbaar met de voetstappen in het gravel. Het is niet moeilijk voor te stellen dat een onregelmatige ondergrond een onregelmatige balstuit veroorzaakt. En als een tennisser ergens een hekel aan heeft is het wel een bal die alle kanten opstuit behalve de juiste. Vervelender nog, de schade is ook nog lastig of soms niet te herstellen. In tegenstelling tot gravel kan de fundatie niet zomaar opnieuw uitgevlakt worden doordat er kunstgras op ligt. Ontzettend jammer als er nog een paar jaar op getennist moet worden voordat de baan aan vervanging toe is. Het is dus handig om te testen of er nog opdooi aanwezig is op de banen om schade te voorkomen. Bekijk de uitleg om opdooi te testen op kunstgras tennisbanen.
Spelen kan wel na de periode van opdooi
Wat er feitelijk ontstaat tijdens opdooi is het volgende. De opgevroren lavakorrels komen los te liggen zodra het water begint te smelten. Er ontstaat ruimte tussen het kunstgras en de fundatie. Er is hierdoor geen klankbord meer waardoor de balstuit onvoldoende is. Het beste is om de natuur haar gang te laten gaan. Op natuurlijke wijze zakken de lavakorrels en de kunstgrasmat vanzelf weer terug wanneer het gesmolten water weer weg kan stromen. Toch kan het soms verstandig zijn om de kunstgrasbanen eerst aan te walsen voor gebruik.
Aanwalsen fundatie na opdooi
Loop bij het aanwalsen van de fundatie achter de wals aan en niet voor de wals uit.
Sneeuw verwijderen van het kunstgras of laten liggen?
Het verwijderen van sneeuw is in Nederland altijd een flink discussiepunt. Sneeuw afschuiven is het afschuiven van verantwoordelijkheden. Het komt feitelijk neer op het vervallen van de kleine lettertjes in garantiebepalingen en verzekeringen. Wees hiervan bewust voordat u een beslissing neemt wat bij de vereniging past. Sneeuw verwijderen of niet. Het voordeel van sneeuw laten liggen is dat het park een prachtig winters tafereel is. Sneeuw heeft ook een isolerende werking. Zodra de dooi invalt is de vorst ook erg snel uit de constructie. Wanneer besloten wordt om wel het sneeuw te verwijderen en u op de hoogte bent van de risico’s, is het verstandig eerst een aantal punten te overwegen. Sneeuw heeft een behoorlijk volume. Dit moet ergens komen te liggen. Een logische plek is de uitloop. Het beperkt wel het speeloppervlak en dus de veiligheid voor de speler. Sneeuw valt vaak niet in één keer. Het afschuiven van sneeuw kan een intensief karwei zijn terwijl de dooiperiode vaak alweer om de hoek komt kijken. Met het sneeuw wordt ook instrooizand meegenomen. Het instrooizand moet weer aangevuld worden om versnelde slijtage te voorkomen en optimale speeleigenschappen te behouden.
Tennissen in de winter
Bij TV Duno worden de vijf kunstgrasbanen sneeuwvrij gemaakt door een groep enthousiaste vrijwilligers.
Afdekken van de tennisbanen
In 2017 heeft er voor langere tijd sneeuw op de tennisbanen gelegen. Van daaruit zijn er bij verenigingen ideeën ontstaan om gebruik te gaan maken van afdekzeilen. Echter is deze ontwikkeling nog in een experimentele fase. Dit heeft er mede mee te maken doordat naderhand geen situatie heeft voorgedaan waarbij sneeuw lang op de tennisbanen is blijven liggen. De vragen die de vereniging zichzelf moet stellen zijn dezelfde als bij het verwijderen van sneeuw. Bij ons zijn nog geen voorbeelden bekend van het succesvol afdekken van tennisbanen.
Wij wensen uw vereniging veel tennisplezier in de winter.
